ကညီဖိလဿဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္အစိၯ

 

ဒ္ပပာ္ဖ်ါလဿထးအသိးပ၀ဲကညီဖိတဖဢ္ပဟဲတုၯလီၯလဿထံတဘ့ဢ္ကီဿ္တဘ့ဢ္အံၯလဿခဲအံၯဘဢ္တဿ္
ကိးအီၯလဿကီဿ္ပယီၯအဆိကတဿဿ္ဒီးပိာ္လီၯ ပ့်ဢ္လိာ္က်ိ, ကီၯလိာ္က်ိဒီးဃိဢ္လိာ္က်ိတဿ္ပဿၯခိဢ္တ

ဖဢ္သကုၯဆးဒး, ဖံးအီဢ္ကစုဒုမၯအီဢ္ကစုဒုလဿတဿ္သဘ့်အပူၯအနံဢ္ ၂၀၀ ဘ်ဲဢ္ဒီးကလုာ္ဂၯတ

ဖဢ္ဟဲႏုာ္လီၯ၀ဲန့ဢ္လီၯ.ယိၯတဖဢ္ဟဲႏုာ္လီၯဆိဒီးသူဢ္ထီဢ္အဘီအမုဿ္လဿယိၯကီဿ္ဒီးကီဿ္ပယီၯထးခီ
အဃိတဿ္ဘဢ္ဂံာ္ဂူာ္ဒီးယိၯတအိဢ္အါကဲာ္ဆိးဘဢ္.ပယီၯတဖဢ္ဟဲႏုာ္လီၯဒီးသူဢ္ထီဢ္အခူအ၀့ဿ္အဘီ
အမုဿ္ဖဲတကီ (တေကာင္း) လဿကီဿ္ပယီၯထးခီအဃိလဿအခီဢ္ထံးတဿ္ဘဢ္ဂံာ္ဂူာ္ဒီးကညီဖိတဖဢ္
တအိဢ္အါကဲာ္ဆိးဘဢ္.

ပွၯမိဢ္ဖိတဖဢ္ဟဲႏုာ္လီၯဆိလဿကီဿ္ပယီၯလာ္ခီသူဢ္ထီဢ္ဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္သႏူ(ပေဒသရာဇ္စနစ္)ဒီး
ဆီဢ္ဘံဢ္ဆီဢ္ဘဿပ၀ဲကညီတဖဢ္န့ဢ္လီၯ.လဿခံက့ၯမိဢ္ဒီးပယီၯစီၯပၯ(ဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္တဖဢ္)ဒုးလိာ္

ယၯလိာ္အသးဒီးမၯနဿၯမၯဃဢ္လိာ္အသးယဿ္ခီယဿ္ခီတုၯလီၯလဿပယီၯစီၯပၯအလီဖယါအစိၯဒီး

မၯနဿၯမိဢ္တဖဢ္အဃိကညီဘဢ္တဿ္ဆီဢ္ဘံဢ္ဆီဢ္ဘဿအီၯလဿပယီၯဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္တဖဢ္စးထီဢ္

လဿန့ဢ္လံၯလံၯန့ဢ္လီၯ.

(က) ဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္သႏူ

လဿပွၯဟဲႏုာ္လီၯဆူကီဿ္ပယီၯပူၯအံၯအခါပွၯပယီၯဒီးမိဢ္တဖဢ္ဟဲႏုာ္စိာ္ဃုာ္၀ဲဒီးပွၯဟံဢ္ဒူဢ္ဟီဢ္ခိဢ္
ကစဿ္သႏူဒီးပွၯယိၯဖိတဖဢ္ဟဲႏုာ္စိာ္ဃုာ္၀ဲပွၯတရူးဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္သႏူန့ဢ္လီၯ.ပွၯကလုာ္အဂၯဒံးက
ညီခႜီ, ကခႜ့ဢ္ဒီးကလုာ္အဂၯတဖဢ္န့ဢ္ဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္သႏူတကဲဒိဢ္၀ဲထဲန့ဢ္ဘဢ္.ဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္သႏူ
(Feudalish) မ့ဿ္သႏူလဿအဆီဢ္ဘံဢ္ဆီဢ္ဘဿတဿ္န့ဢ္ဟဲအသးဒ္အံၯလီၯ. ပွၯလဿအဒိဢ္စိဒီးပဿတဿ္

စီၯပၯန့ဢ္မ့ဿ္ထံကစဿ္ကီဿ္ကစဿ္ (ေရေျမျပည့္ရွင္) ဟီဢ္ခိဢ္ဒီးထံနိလဿအပဿဘဢ္၀ဲတဖဢ္န့ဢ္မ့ဿ္အ၀ဲ
အတဿ္ခဲလဿာ္အိဢ္ဒီးတဿ္စိတဿ္ကမီၯတုၯတဿ္သံတဿ္မူအိဢ္လဿအစုပူၯ, ဟီဢ္ခိဢ္ကပံာ္ဒီးတဿ္အိဢ္
လဿအဖီခိဢ္တဖဢ္မ့ဿ္အ၀ဲအတဿ္ခဲလဿာ္အဃိသတးဒီးပွၯတီၯပတီဿ္ပဿဿ္ထီဢ္၀ဲခံဖုလဿအမ့ဿ္၀ဲ…

(၁) ပွၯလဿအပဿတဿ္ဒီးပွၯလဿအဘဢ္တဿ္ပဿအီၯ

(၂) ပွၯလဿအပဿတဿ္တဖဢ္မ့ဿ္ဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္, ပွၯလဿတဿ္ပဿအီၯတဖဢ္မ့ဿ္ဟီဢ္ခိဢ္အကုဿ္အပွၯန့ဢ္

လီၯ.ပွၯပဿတဿ္ဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္တဖဢ္မၯကုဿ္မၯဃဢ္တဿ္လီၯ.ပွၯမၯန့ဿ္အဟီဢ္ခိဢ္ကပံာ္စံာ္ပွဲၯတဖဢ္
လဿက်ဲဒ္အံၯအသိးဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္တဖဢ္ဆီဢ္ဘံဢ္ဆီဢ္ဘဿအီဢ္တူဿ္အီဢ္ကလီၯပွၯထံဖိကီဿ္ဖိဒီးက
လုာ္ဂၯလဿအပဿဘဢ္၀ဲတဖဢ္ခဲလဿာ္လီၯ.ပွၯလဿအပဿတဿ္တဖဢ္အိဢ္ဒီးတဿ္စိတဿ္ကမီၯ,မ့မ့ဿ္ပွၯ
လဿတဿ္ပဿဘဢ္အီၯတဖဢ္အတဿ္စိတဿ္ကမီၯတအိဢ္၀ဲဘဢ္နီတမံၯဘဢ္.ပွၯပဿတဿ္ဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္
တဖဢ္ဘဢ္ဘီဢ္ဘဢ္ညီအိဢ္မုာ္အိဢ္ခုဢ္ဖဲပွၯဘဢ္တဿ္ပဿအီၯကုဿ္ပွၯတဖဢ္ဘဢ္ဖွီဢ္ဘဢ္ယာ္, ဘဢ္
ကီဘဢ္ခဲဲ, ဖွီဢ္တုာ္ကီတုာ္, နးတုာ္န့ဢ္လီၯ.

ဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္ပဿတဿ္တဖဢ္အိဢ္ဒီးတဿ္သးကြံသးလီဃုမၯန့ဿ္ဟီဢ္ခိဢ္အတဿ္လီဿ္သီတဖဢ္, ဂုာ္န့ဿ္
ပွၯအတဿ္အ့ဢ္လိာ္အသးဒီးဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္လဿတဿ္လီဿ္အဂၯအဃိဒုးလိာ္ယၯလိာ္အသးဒီးဟီဢ္ခိဢ္
ကစဿ္အဂၯတဖဢ္ထီဘိလီၯ. တဿ္ဒုးကဲထီဢ္လဿဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္ကဒဲကဒဲအဘဿဢ္စဿၯဒီးတဿ္ဒုးကဲ
ထီဢ္စ့ဿ္ကီးလဿပွၯကလုာ္ဒီးတကလုာ္အဘဿဢ္စဿၯန့ဢ္လီၯ.အါစုအါဘ်ီတုၯမ့ဿ္ကုဿ္ပွၯတဖဢ္တူဿ္
တန့ဿ္ခီဢ္တကဲလဿၯဘဢ္ဒီးဂဲၯဆဿထဿဢ္ထီဒါတဿ္စ့ဿ္ကီးန့ဢ္လီၯ.လဿဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္သႏူအဃိ
ဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္ကဒဲကဒဲဒုးလိာ္အသးဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္ဒီးဟီဢ္ခိဢ္ကုဿ္ပွၯတဿ္ဒုးတဿ္ယၯအိဢ္ထီဢ္စ့ဿ္
ကီးန့ဢ္လီၯ.ကလုာ္ကဒဲကဒဲအတဿ္သူဢ္ထီဢ္သးဟ့လိာ္သး (လူမ်ဴိးေရးမုန္းတီးမု) တဖဢ္အိဢ္
ထီဢ္ဒိဢ္ထီဢ္၀ဲဒဢ္န့ဢ္လီၯ.

(ခ) ကညီဖိလဿဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္သႏူဖီလာ္

ကညီဖိတဖဢ္မ့ဿ္ပွၯမၯအီဢ္၀့ၯပွၯမုဿ္ဆ့ဢ္မုဿ္ဂီၯဖိတဖဢ္ဒီးထူစံာ္ဖဲခုးမၯကလုဿ္အီဢ္ကစုန့ဢ္လီၯ.လဿ

တဿ္အိဢ္တဿ္ဆိးတဿ္ဖံးတဿ္မၯအပူၯအိဢ္သကိးမၯသကိးမံသကိးအီဢ္သကိး၀ဲဒ္ပွၯတဒူဢ္ဃီပွၯဒီပုဿ္

၀ဲဿ္တံဿ္နီဿ္အသိးတနဿ္ပဿဿ္တဿ္အတီၯပတီဿ္, တနဿ္ပဿဿ္တဿ္ဆီဢ္ဘံဢ္ဆီဢ္ဘဿလိာ္အသးဘဢ္. 
အဲဢ္လိာ္ကြံလိာ္အသးအိဢ္ဃူအိဢ္ဖိးလိာ္အသးန့ဢ္လီၯ.ဟဲက့ၯလီၯ၀ဲဆူထံတဘ့ဢ္ကီဿ္တဘ့ဢ္အံၯ
အပူၯလဿကလုာ္ဂၯအမဲာ္ညါဒီးမၯကလုဿ္အီဢ္ကစုလဿတဿ္သဘ့်အပူၯအနံဢ္ခံကယၯဘ်ဲဢ္ဒီးက
လုာ္ဂၯဒံးမိဢ္, ပယီၯ တဖဢ္ဟဲႏုာ္မၯနဿၯမၯဃဢ္ပွၯကညီတဖဢ္မၯကဲကုဿ္ပွၯကညီဖိတဖဢ္လီၯ. 

ပွၯကညီဖိတဖဢ္ဘဢ္ကဲကုဿ္အိဢ္ဘဢ္လဿကလုာ္ဂၯစုတီၯအဖီလာ္အနံဢ္ခံကထိဃဢ္ဃဢ္န့ဢ္လီၯ. တဿ္စံးကတိၯဒီးလုဿ္လဿ္လဿလာ္တဖဢ္အံၯပာ္ဖ်ါထီဢ္ကညီအဘူဢ္အတီဿ္ဘဢ္ဃးဒီးအကီဿ္ဒီးတဿ္
ဆီဢ္ဘံဢ္ဆီဢ္ဘဿလဿအတူဿ္ဘဢ္ခီဢ္ဘဢ္၀ဲတဖဢ္န့ဢ္လီၯ.

(၁) သ့ဢ္ခိဢ္ဆဿဢ္ဧီဿ္က်ဢ္ပွၯကညီဖိဧီဿ္ဃ့ဿ္ (သစ္ငုပ္လဲေဆြးကရင္လဲေျပး)ပာ္ဖ်ါထီဢ္၀ဲဒဢ္လဿ

ကညီတဖဢ္ဟဲတုၯလီၯကီဿ္အံၯဖဲးခုးဖဲးသံဢ္က်ီလီၯတဿ္လီဿ္တဿ္က်ဲလဿကမၯစံာ္မၯပွဲၯလီၯ.မၯ

စံာ္မၯပွဲၯလဿကမၯအီဢ္ဘဢ္ဆဢ္ဖဲသ့ဢ္ခိဢ္ဆဿဢ္၀ဢ္ခိဢ္ဆဿဢ္က်ဢ္ထီဢ္, စံာ္ပွဲၯဂ့ၯထီဢ္ကအီဢ္

ဘဢ္အီဘဢ္၀ဲဂ့ၯဂ့ၯအခါကလုာ္ဂၯတဖဢ္ဟဲဒုးမၯနဿၯအီၯအဃိဘဢ္ပာ္တ့ဿ္အတဿ္အိဢ္တဿ္

ဆိးအလီဿ္အဟီဢ္ခိဢ္ကပံာ္တဖဢ္ဒီးဃ့ဿ္ထီဢ္ကြံာ္၀ဲစုယဿ္ခီဧိၯလဿတဿ္အိဢ္မူအိဢ္ဂဲၯအဂီဿ္န့ဢ္
လီၯ.အ၀ဲအံၯမ့ဿ္တဿ္မၯနဿၯမၯဃဢ္ဂုာ္ဆူဢ္ဖ်ိးဆူဢ္အက်ဲန့ဢ္လီၯ.

 

 

(၂) ထြံဢ္၀ဲးဘဿထီးခီဢ္လီဿ္

အ၀ဲအံၯမ့ဿ္တဿ္တဲ၀ဲလဿပွၯတဂၯအိဢ္ဒီးအထြံဢ္တဒုဒီးအထီးတဒုလီၯ.တနံၯတခီဢ္ထီးတဒုမၯတဿ္
ဒီနံၯညါလဿခုးပူၯကပဿၯကနံယြၯတဿ္ဘွံးတဿ္တီၯဒီးတုၯမုဿ္ခုဢ္လီၯတခီထြံဢ္တဒုလဿအတမၯ
တဿ္ဒီနံၯညါန့ဢ္ဃ့ဿ္တဖွဲးလခုးပူၯစးထီဢ္လဿခုးခိဢ္တုၯလီၯလဿခုးခံဒ္န့ဢ္အသိးအဃိခုးပူၯအိဢ္ထဲ
ထြံဢ္အခီဢ္

 

လီဿ္ဒီးထီးတဒုန့ဢ္အခီဢ္လီဿ္တဖ်ါလဿၯနီတမံၯဘဢ္အဃိဖ်ါလဿပွၯမၯတဿ္မ့ဿ္ဒဢ္ထြံဢ္လီၯ.

ပာ္ဖ်ါ၀ဲလဿပွၯကညီဖိတဖဢ္ဖံးတဿ္မၯတဿ္လဿာ္ဂံဿ္လဿာ္ဘါတဿ္ဘွံးတဿ္တီၯအသးဘဢ္ဆဢ္ပယီၯတ
ဖဢ္ဟံးဂုာ္န့ဿ္၀ာ္န့ဿ္အတဿ္အဃိကညီဖိတအီဢ္ဘဢ္အီဘဢ္လဿၯတဿ္လဿအမၯ၀ဲတဖဢ္ဘဢ္.တလဿၯ

ပယီၯတဖဢ္အီဢ္၀ံဢ္အီဢ္ဆဿ, မုာ္လၯသးခုလဿတဿ္လဿပပွၯကညီဖိတဖဢ္မၯ၀ဲအဖီခိဢ္န့ဢ္လီၯ. 
အ၀ဲအံၯမ့ဿ္တဿ္တတီတလိၯတတီတျတဿ္အက်ဲန့ဢ္လီၯ.

(၃) သဢ္ကိဿ္ကြံထူးပ့်ၯထံလီၯ, ပယီၯအီဢ္လဲလိာ္ပကီဿ္

သဢ္ကိဿ္ကြံမ့ဿ္တဿ္ဆံဢ္သဢ္တကလုာ္,အဖ်ဿဢ္ကဒိဢ္န့ဿ္စုခိဢ္သဢ္တစဲးလီၯ.တုၯအမံန့ဢ္အလြဲဿ္ဂီၯဘီ

ကျတ့ဢ္မးဒီးလီၯအီဢ္လီၯအီဒိဢ္မးလီၯ. ဘဢ္ဆဢ္ဆံဢ္တကြဿ္မုဿ္ကြဿ္လါဘဢ္. ထါအံၯမ့ဿ္ထါဟ့ဢ္တဿ္

အဒိလီၯ.တမ့ဿ္လဿပယီၯဒုးနဲဢ္ကညီလဿသဢ္ကိဿ္ကြံသဢ္ဒီးကညီတဖဢ္အီရီာ္အဃိလဲလိာ္၀ဲလဿအ
ကီဿ္န့ဢ္ဘဢ္. အဂ့ဿ္ဒ္အံၯသဢ္ကိဿ္ကြံမဲထီဢ္ဒဢ္အတဿ္ဒီးအိဢ္လဿကစဿဿ္က်ါဒီးတအိဢ္လဿပဿၯခိဢ္ဘ့

လာ္ဘဢ္. ထါအခီပညီတခီမ့ဿ္ကညီတဖဢ္ဘဢ္တဿ္လံဢ္တဿ္လီန့ဿ္အီၯ, လြဲန့ဿ္ပယြဲန့ဿ္အီၯလဿပယီၯ

တဖဢ္လဿတဿ္လ့ပစီတဿ္သူဢ္လီသးကြံတဖဢ္ဒီးအထံအကီဿ္အဟီဢ္ခိဢ္ကပံာ္တဿ္စုလီဿ္ခီဢ္ခိဢ္တဖဢ္

ကဲထီဢ္က့ၯပယီၯအတဿ္န့ဢ္လီၯ.

သဢ္ကိဿ္ကြံတဿ္ဆံဢ္လဿအလီၯအီဢ္လီၯအီဒုုး လီၯ ပထူးပ့်ၯထံမ့ဿ္တဿ္လ့ပစီတဖဢ္ဒ္သံး ဧိၯဂာ္ဧိၯ, တဿ္မူၯတဿ္ဘွီး, တဿ္တၯက်ိဢ္တၯစ့ (ပီဢ္) လီၯတဿ္ဖိတဿ္လံၯဒီးတဿ္ကလုဿ္ကလိၯတဖဢ္လဿအပ
ယြဲန့ဿ္လံဢ္န့ဿ္ကညီဖိတဖဢ္အါမးလီၯ. လံဢ္န့ဿ္အတဿ္ထူးတဿ္တီၯ, အစုလီဿ္ခီဢ္ခိဢ္ဟီဢ္ခိဢ္ကပံာ္,  
 အဒူသ၀ီအတဿ္အိဢ္တဿ္ဆိးလီဿ္ပဿဿ္လဿအထံအကီဿ္ဒဢ္လဲာ္န့ဢ္လီၯ.ခီဖ်ိလဿပယီၯအတဿ္လံဢ္
တဿ္လီတဿ္ကဘ်ံးကဘ်ဢ္တဖဢ္အဃိကညီဘဢ္ပာ္တ့ဿ္္အစံာ္လီဿ္ပွဲၯလီဿ္ဒူသ၀ီဆူပယီၯအစုပူၯ
အိဢ္တစွၯစ့ဿ္ကီးဘဢ္.အ၀ဲအံၯမ့ဿ္တဿ္လံဢ္တဿ္လီတဿ္ပယြဲတဿ္လြဲန့ဿ္ဒီးတဿ္အီဢ္တူဿ္အီဢ္ကလီၯ
အက်ဲန့ဢ္လီၯ.လဿဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္သႏူအဖီလာ္န့ဢ္ကညီဖိတဖဢ္တူဿ္ဘဢ္တဿ္ဆီဢ္ဘံဢ္ဆီဢ္ဘဿ
အကလုာ္ကလုာ္န့ဢ္လီၯ.

တဿ္ဒုးမၯနဿၯအီၯ, တဿ္မၯကဲကုဿ္အီၯ, တဿ္မၯသံမၯ၀ီ, တဿ္မၯတရီတပါအီၯ ဘဢ္ဟ့ဢ္တဿ္ခိတဿ္
သြဲအကလုာ္ကလုာ္ဒိဢ္ဒိဢ္ဃဿဃဿ,ဘဢ္ဟ့ဢ္ဆဢ္ဖိကီဿ္ဖိတဿ္အီဢ္တဿ္အီပကူပကညီတုၯလဿဖိမုဢ္
ဖိမဿၯဖိမါတဖဢ္ဒဢ္လဲာ္ဆူဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္ဒီးအပွၯတဖဢ္လီၯ.ဘဢ္ကဲကုဿ္မၯတဿ္ကိဿ္ကိဿ္ဂီၯဂီၯသ
နာ္က့တအီဢ္ဘဢ္က့ၯတဿ္လဿအမၯ၀ဲတဖဢ္လဿအီဢ္လဿအီဂ့ၯဂ့ၯဘဢ္ဘဢ္န့ဢ္ဘဢ္.

တန့ဿ္တဿ္ခြဲးတဿ္ယာ္လဿတဿ္ျပဿတဿ္ျပးတဿ္ဖံးအီဢ္မၯအီဢ္နီတမံၯဘဢ္.  တဿ္သဘ့်တအိဢ္လ့ၯတ

က့ဿ္ဒီးတန့ဿ္တဿ္အတီၯတုၯသိး (တန္းတူေရး) နီတစဲးဘဢ္.

အဒိ (၁) လဿတဿ္ဘွီဟံဢ္ဃီတဿ္အိဢ္တဿ္ဆိးလီဿ္အဂီဿ္ဘဢ္ဘွီအိဢ္ဒဢ္္ထဲဟံဢ္ကးျပဲးလီၯ. ကညီကီဿ္

န့ဢ္သ့ဢ္ဂ့ၯ၀ဢ္ဂ့ၯအါသနာ္က့ကညီတဖဢ္ဘွီအိဢ္ဒဢ္ဟံဢ္၀ဢ္ကးျပဲးက်ဿၯက်ဿၯတက်ၯက်ဿၯအဒူဢ္အ

ဒါတဂ့ၯဘဢ္. အဂ့ဿ္ဒ္အံၯလဿဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္သႏူအစိၯကညီတဖဢ္တဘွီဘဢ္ဟံဢ္ဂ့ၯဃီဘဢ္ဟံဢ္ဒိဢ္

က်ိၯထီဘဢ္.

အဒိ (၂) ကညီတဖဢ္တဘုဢ္ဘဢ္ဆဢ္ဖိကီဿ္ဖိအါအါဒ္အသးအိဢ္အသိးဘဢ္. သရဢ္ထံသဢ္ပႜဢ္ပာ္ဖ်ါ၀ဲ

လဿဖဲသါဖိသဢ္အခါသါကြဿ္သါဖုအပနဿ္ဒီးပနဿ္၀ါဖွံထီဢ္တဒုသါဖုဘဢ္ပာ္ခူသူဢ္မ့တမ့ဿ္ဖူသူ၀ဲလဿက

သံဢ္ဒီတဒု, က်ဲးစဿးမၯ၀ဲသနာ္က့လဿခံဖ်ါထီဢ္ဒီးပယီၯတဖဢ္စိာ္ကြံာ္ပနဿ္၀ါဒီးမၯဘဿမၯကြဿ္သါဖုဘဢ္

တီဢ္ဘဢ္တဿ္အီဢ္လီးအီၯဒိဢ္ဒိဢ္မုာ္မုာ္န့ဢ္လီၯ. အဃိသတးဒီးကညီဖိတဖဢ္လဿ မိဢ္, ပယီၯဟီဢ္ခိဢ္ကစဿ္သႏူအစိၯန့ဢ္ဘဢ္ပာ္တ့ဿ္အတဿ္အိဢ္တဿ္ဆိးအလီဿ္ဒီးဃ့ဿ္ထီဢ္ကြံာ္ဆူကစဿဿ္က

လိက်ါထံခံကြာ္စိးပွဿ္မုဿ္ကနဿယံၯဒီး မိဢ္, ပယီၯတဖဢ္လီၯ.

လဿအတကပၯတခီကညီဖိအိဢ္ဒီးအလုဿ္အလဿ္သကဲးပ၀းဃံလၯဂ့ၯမးဖးဒိဢ္တဖဢ္လဿအမ့ဿ္၀ဲ…

(၁) တဿ္အဲဢ္တဿ္တီတဿ္လိၯ, ဒီးမၯတဿ္တီတဿ္လိၯ,တဟုဢ္တဘ်ဢ္တကတိၯတဿ္တတီတလိၯတ

ဖဢ္ဘဢ္.

(၂) တဿ္အဲဢ္တဿ္စီတဿ္ဆွံသးဟ့တဿ္သရူးကမဢ္သးဘဢ္အဿတဿ္မၯတစီတဆွံဒ္တဿ္ကလုဿ္ကလိၯ

တဖဢ္န့ဢ္သးဟ့သးဘဢ္အဿ၀ဲဒီးစံဢ္ညီဢ္၀ဲဆါဆါကလဲာ္လီၯ.

(၃) တဿ္အဲဢ္ပုဿ္အဲဢ္၀ဲဿ္, တဿ္တပာ္ဒိဢ္ပာ္ထီပာ္လီၯဆီလိာ္အသးဘဢ္. ဟံဢ္ကစဿ္ဒီးအပွၯမၯတဿ္ဖိ

တဖဢ္အီဢ္သကိးမၯသကိး, အီဢ္သကိးမံသကိးဒ္သိးသိးတပာ္လီၯဆီလိာ္အသးဘဢ္.

(၄) တဿ္ဖံးသကိးမၯသကိး, တဿ္မၯဒိးမၯကဢ္တပာ္လီၯဆီပွၯအဂံဿ္ဆူဢ္ဒီးပွၯအဂံဿ္စဿ္, ဖိသဢ္ဒီးသး

ပွဿ္, ပိာ္မုဢ္ဒီးပိာ္ခြါလဿတဿ္မၯအပူၯဘဢ္. ပွၯဟဲမၯဒိးတဿ္တဂၯမ့မ့ဿ္ဖိသဢ္ဒဢ္လဲာ္ပာ္၀ဲဒံးပွၯတဂၯဒီး

လဲၯမၯကဢ္က့ၯတဿ္မၯဒ္ပွၯတဂၯအသိးလီၯ.

(၅) တဿ္သူဢ္တီသးရၯ, သးတီလိာ္အသး, သးတီဒီးအဟံဢ္ဖိဃီဖိ, အတံၯသကိးအသိဢ္အမွံၯတုၯ

လဿတမွံၯတပ်ီၯလီၯ. တဿ္သ့ဢ္တဖဢ္အံၯမ့ဿ္ပကညီဖိအတဿ္ဂ့ၯတဿ္၀ါဖးဒိဢ္တဖဢ္လဿပျကဿးဟံး

ဃာ္ဒီးမၯဒိဢ္ထီဢ္ထီထီဢ္အီၯန့ဢ္လီၯ.

(ဟံးန့ဿ္အီၯလဿဃီးတီၯတဿ္စံဢ္စိၯတဲစိၯလံာ္မိဿ္ပွဿ္ပူၯ)