တဿ္ဂဲၯလိာ္လဿကလုာ္အခြဲးအယာ္ဒီးတဿ္သဘ်႕အဂီဿ္-အကူာ္ခံ

 

ကညီဒီကလုာ္အမုဿ္နံၯ

အဲကလံးဟ့ဢ္က့ၯကီဿ္ပယီၯတဿ္သဘ်႕လံဘဢ္ဆဢ္လဿကညီဖိတဖဢ္အဂီဿ္မ့ဿ္ဂ့ၯဒီးက

လုာ္အဂုၯအဂၯမ့ဿ္ဂ့ၯတဿ္အခြဲးအယာ္လဿအမ့ဿ္တဿ္စံဢ္ညီဢ္္္ပဿလီၯသးအခြဲးအယာ္တအိဢ္

ဘဢ္အဃိကညီဖိတဖဢ္ဃ့၀ဲလဿ ဖဆပလ ပဒိဢ္ကဟ့ဢ္ကညီဖိတဖဢ္လဿကညီကီဿ္န႔ဢ္လီၯ.

ဘဢ္ဆဢ္ ဖဆပလ ပဒိဢ္ပဲၯအဿပဲၯသီ၀ဲကညီဖိတဖဢ္လဿအမ့ဿ္ပွၯမၯလဲဿ္အီဢ္ကီဿ္တဖဢ္

အနီဢ္လဲာ္၊မ့ဿ္ပွၯမၯတဿထီဢ္တဿလီၯတဿ္၊ မ့ဿ္ဒဢ္ကညီစွီၯတဖဢ္အတဿ္မၯဒီးတမ့ဿ္ကညီ

ဒီကလုာ္အတဿ္မၯဘဢ္န႔ဢ္လီၯ. KNU-ခ့ဢ္အဲဢ္ယူဢ္ ကညီဒီကလုာ္စဿဖွိဢ္ကရဿဆွဿထီဢ္

လံာ္ဆူ ဖဆပလ ပဒိဢ္အအိဢ္ဖဲ ၁၉၄၈နံဢ္လါဖ့ၯႀဘဴၯအါရံၯ ၃ သီအနံၯလဿကဟ့ဢ္ကညီကီဿ္

အဂီဿ္ဒီးလဿကစံးဆဿက့ၯကညီဖိတဖဢ္အတဿ္ဃ့အံၯတခ်ဳးလါမာ္႐ွး ၃ သီန႔ဢ္လီၯ. တဿ္ဃ့အံၯ

ကအိဢ္ဒီးအတယဿဿ္အဂီဿ္၊ ကနဲဢ္ဖ်ါထီဢ္၀ဲလဿအမ့ဿ္ကညီဒီတကလုာ္ညါအတဿ္ဃ့ထီဢ္အဂီဿ္

ခ့ဢ္အဲဢ္ယူဢ္ လဿအမ့ဿ္ကညီဒီကလုာ္စဿဖွိဢ္ကရဿတီခိဢ္ရိဢ္မဲဒီးမၯ၀ဲ ကညီကမ်ဿဿ္အတဿ္ဒုးနဲဢ္

ဖ်ါထီဢ္အတဿ္ပာ္သးဖဲ ၁၉၄၉ နံဢ္လါဖ့ၯႀဘဴၯအါရံၯ ၁၁ သီအနံၯန႔ဢ္လီၯ. ဖဲမုဿ္နံၯအ၀ဲန႔ဢ္ကညီဖိလဿကီဿ္ပယီၯဒီဘ့ဢ္ညါလဲၯပာ္ဖ်ါထီဢ္အသးလဿခူဒိဢ္၀့ဿ္ထီတဖဢ္အပူၯအိဢ္

ဃုာ္ဒီးတဿ္ကိးသႀတီ ၄ ထံဢ္လဿတဿ္ကြဲးအီၯလဿလံာ္မဲာ္ဖ်ဿဢ္ဖးဒိဢ္လဿတဿ္ကံးညာ္ဖးလဲဿ္အလိၯ

ဒီးတဿ္ကိးသႀတီ ၄ ထံဢ္န႔ဢ္မ့ဿ္၀ဲ

၁. ဟ့ဢ္ကညီကီဿ္တဘ်ီဃီ-ကရင္ျပည္ခ်က္ခ်င္းေပး

၂. ကညီတဘး ပယီၯတဘးဒုးနဲဢ္တဘ်ီဃီ-ကရင္တက်ပ္ ဗမာတက်ပ္ခ်က္ခ်င္းျပ

၃. ပတအဲဢ္ဒိးကလုာ္ကဒဲကဒဲတဿ္အ့ဢ္လိာ္ဘဢ္-လူမ်ိဳးေရးအဓိက႐ုဏ္းအလိုမ႐ွိ

၄. ပတအဲဢ္ဒိးထံလီဿ္ကီဿ္ပူၯတဿ္ဒုးဘဢ္-ျပည္တြင္းစစ္အလိုမ႐ွိ…..သ့ဢ္တဖဢ္န႔ဢ္လီၯ.

ဖဲမုဿ္နံၯအ၀ဲန႔ဢ္မ့ဿ္မုဿ္တနံၯလဿကီဿ္ဒီဘ့ဢ္ညါအပူၯကညီဖိတဖဢ္၊ ပ်ီပူၯမ့ဿ္ဂ့ၯ၊ ကစဿဿ္က်ါမ့ဿ္

ဂ့ၯ၊မိဿ္လုပဿ္လဿ္တစံး၊ခရံာ္ဖိတစံး၊ ဘူးဒးတစံးလဿတဿ္သးတဖ်ဿဢ္ဃီအပူၯလဲၯပာ္ဖ်ါထီဢ္အ

သးလဿခူ၀့ဿ္တဖဢ္အပူၯလဿကီဿ္ဒီးဘ့ဢ္ညါအပူၯလဿအမ့ဿ္ပွၯအဲဢ္တဿ္မုာ္တဿ္ခုဢ္၊ အဲဢ္တဿ္

တီၯပတီဿ္တုၯသိးသိးဒီးအဲဢ္ဒိးအထံအကီဿ္ဒဢ္၀ဲန႔ဢ္လီၯ. လဿကညီဖိအတဿ္စံဢ္စိၯတဲစိၯအပူၯ

န႔ဢ္မ့ဿ္တဿ္ဆဿကတီဿ္ထဲတဘ်ီဧိၯလဿကညီဖိတဖဢ္ပာ္ဖ်ါထီဢ္အတဿ္ဃူတဿ္ဖိးလဿတဿ္သးတ

ဖ်ဿဢ္ဃီအပူၯအိဢ္ဒီးတဿ္ဒိကနဢ္မၯထြဲခိဢ္နဿ္တဖဢ္အတဿ္မၯလိာ္လဿတဿ္ပာ္ဖ်ါထီဢ္ကညီဒီတ

ကလုာ္ညါအတဿ္အဲဢ္ဒိးတဿ္ပာ္သးအံၯလဿတဿ္သညဴးသပွဿ္အပူၯဖဲမုဿ္နံၯအ၀ဲန႔ဢ္လီၯ. ဖဲတဿ္

လီဿ္တပူၯလဿ္လဿ္လဿကညီဖိတဖဢ္လဲၯပာ္ဖ်ါထီဢ္အတဿ္အဲဢ္ဒိးတဿ္ပာ္သးန႔ဢ္လဲၯပိာ္၀ဲ၀့ဿ္အ

က်ဲမုဿ္တဖဢ္လဿတဿ္ဘွ႔ဢ္တဿ္ဘွီဢ္အပူၯအိဢ္ဒီးနီဢ္တယဿ္လဿတဿ္ကိးသႀတီ ၄ ထံဢ္အိဢ္ကြဲးလီၯ

သးလဿအလိၯန႔ဢ္လီၯ. ဖဲကီဿ္သူလ့ၯဒီကီဿ္ညါခီကရဲး Congress အဆိကတဿဿ္တဘ်ီလဿဘဢ္

တဿ္မၯအီၯဖဲ၀့ဿ္ဖဢ္ပူဢ္ဖဲ ၁၉၅၃ နံဢ္လါနိဢ္၀့ဘဿဢ္၂၃သီအနံၯန႔ဢ္တဿ္ဆွဿႏုာ္၀ဲဒဢ္လဿတဿ္ကပာ္

ပနီဢ္လါဖ့ၯႀဘဴၯအါရံၯ၁၁သီ၊မုဿ္နံၯလဿကညီဒီတကလုာ္ဂဲၯဆဿထဿဢ္ဒီးပာ္ဖ်ါထီဢ္အသးဃူဃူ

ဖိးဖိးလဿအအဲဢ္ဒိး၀ဲကညီကီဿ္အံၯဒ္အမ့ဿ္ ႃႃကညီဒီကလုာ္အမုဿ္နံၯ႗႗ အသိးန႔ဢ္လီၯ. ဒီးတဿ္အိဢ္

ဖွိဢ္အဿဢ္လီၯတူဿ္လိာ္တဿ္ဆွဿႏုာ္န႔ဢ္လဿတဿ္ဃူတဿ္ဖိးအပူၯန႔ဢ္လီၯ.

စုက၀ဲၯတဿ္ဘဢ္ဂံာ္ဂူာ္ဒီးကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿမုဿ္နံၯ

ဖဆပလ အသးတအိဢ္လ့ၯတက့ၯလဿကဟ့ဢ္ကညီဖိမ့ဿ္ဂ့ၯ၊ ကလုာ္ဒူဢ္အဂၯတဖဢ္မ့ဿ္ဂ့ၯလဿအ

ထံကီဿ္တဿ္သဘ်႕ဘဢ္ၟက်ဲးစဿးမၯအါထီဢ္အသုးဂံဿ္ဘါလဿကမၯသဘွံးကြံာ္ကညီဖိတဖဢ္အတဿ္

ဂဲၯလိာ္လဿကီဿ္သဘ်႕အဂီဿ္န႔ဢ္လီၯ.ပဲၯအဿပဲၯသီ၀ဲဒဢ္ကညီဖိတဖဢ္ဒီးမၯဃံးမၯကီထီဢ္ကညီဖိ

တဖဢ္အဃိလဿတဿ္ဂဿၯလီၯက့ၯသးဒီးတဿ္ကဟုကယာ္က့ၯကညီကမ်ဿဿ္လဿထံကီဿ္ဒီဘ့ဢ္ညါ

အပူၯအဂီဿ္၊ကညီဒီကလုာ္ဂဿၯသးကရဿဘဢ္တဿ္ဒုးအိဢ္ထီဢ္လံအီၯလဿကညီဖိအိဢ္ဆိး၀ဲအလီဿ္

လဿကီဿ္ဒီဘ့ဢ္ညါအပူၯလံန႔ဢ္လီၯ. ဖဲ ၁၉၄၉ နံဢ္လါယႏူၯအါရံၯ ၂၈ သီအနံၯန႔ဢ္ ဖဆပလ အပွၯ

စိာ္စုက၀ဲၯတဖဢ္လဲၯထီဢ္ထုး၀ဲ KNU-ခ့ဢ္အဲဢ္ယူဢ္ ကညီဒီကလုာ္စဿဖွိဢ္ကရဿအ၀ဲၯလီဿ္ခိဢ္သ့ဢ္အ

တဿ္လီဿ္ဒီးကညီဖိအိဢ္ဆိးလီဿ္ဖဲ၀့ဿ္တကူဢ္-စါခႜီသထ့ကူဟီဢ္က၀ီၯအပူၯတဖဢ္န႔ဢ္လီၯ.ဖဲနံၯအ၀ဲန႔ဢ္

တဿ္တဒုးခီဆဿက့ၯအ၀ဲသ့ဢ္တဘ်ီဃီဘဢ္. ဒီးဖဲ ၁၉၄၉ နံဢ္လါယႏူၯအါရံၯ၃၁ သီမုဿ္ဆဢ္အနံၯ
Mondayဂီၯခီဂီၯဂီၯဖဲပွၯမံတပဿဿ္ထီဢ္ဒံးအဆဿကတီဿ္ ဖဆပလအသုးဖိတဖဢ္ထီဢ္ထုး၀ဲဒဢ္
အ့စ့ဢ္လဿအမ့ဿ္ KNDO

အ၀ဲၯလီဿ္ခိဢ္သ့ဢ္ဒီးမ့ဿ္စ့ဿ္ကီး ကညီဒီကလုာ္စဿဖွိဢ္ကရဿအခိဢ္အနဿ္ဒိဢ္ထီတဖဢ္အါဂၯအိဢ္ဆိး၀ဲန႔ဢ္လီၯ.

ဒီးတနံၯဃီအ၀ဲန႔ဢ္ ဖဆပလ အပဒိဢ္ဘိးဘဢ္ရၯလီၯ၀ဲဒဢ္လဿကညီဒီကလုာ္ဂဿၯသးကရဿ KNDO ဒီး

မိဢ္ဒီကလုာ္ဂဿၯသးကရဿ MNDO မ့ဿ္ကရဿလဿအတဖိးသဲစးဘဢ္သ့ဢ္တဖဢ္န႔ဢ္လီၯ. တခ်ဳးဖဲအဟဲထီဢ္

၀ဲဒဢ္အ့စ့ဢ္ဘဢ္န႔ဢ္ ဖဆပလ အပွၯစိာ္စုက၀ဲၯတဖဢ္က၀ီၯပာ္၀ဲဒဢ္အ့စ့ဢ္လဿခိဒီးလဿထံခံကပၯလဿာ္ဒ္

သိးကမၯသဘွံးကြံာ္၀့ဿ္ဒီးကညီခိဢ္နဿ္ဒိဢ္ထီဢ္လဿအအိဢ္ဆိးဖဲန႔ဢ္သ့ဢ္တဖဢ္ခဲလဿာ္လဿသဿသီအတီဿ္

ပူၯန႔ဢ္လီၯ.တုၯႏုၯတစုကညီဖိတဖဢ္ဖဲတဿ္အိဢ္ဒီးအီၯန႔ဢ္စးထီဢ္ဒုးဆဿခီဢ္ဆဿဒုဢ္ဒါဒူဒူဒီးဆီဢ္ဖ်ိး

ကြံာ္ဒုဢ္ဒါလဿအဟဲထီဢ္ဒုးအ၀ဲသ့ဢ္တဖဢ္န႔ဢ္လီၯ. ဒီးတကတီဿ္ဃီဖဲန႔ဢ္ KNDO အ၀ဲၯလီဿ္ခိဢ္သ့ဢ္

ဟ့ဢ္လီၯတဿ္ကလုဿ္ဆူကညီဖိလဿထံကီဿ္ဒီဘ့ဢ္အပူၯလဿကဟံးထီဢ္ဖီဢ္ထီဢ္စုက၀ဲၯဒီးဂဲၯဆဿထဿဢ္

ဒုးပဿဿ္ဆဿထီဒါ ဖဆပလ အပဒိဢ္န႔ဢ္လီၯ. လဿတဿ္န႔ဢ္အဃိ လါယႏူၯအါရံၯ ၃၁ သီ ဘဢ္တဿ္ပာ္ပနီဢ္

ဒီးသ့ဢ္ညါပးကဲအီၯဒ္ ႃႃကညီတဿ္ပဿဿ္ဆဿအမုဿ္နံၯ႗႗အသိးတုၯမုဿ္မဆါတနံၯအံၯန႔ဢ္လီၯ.

တဿ္ဂဲၯလိာ္လဿကလုာ္အခြဲးအယာ္ဒီးတဿ္သဘ်႕အဂီဿ္တဿ္ကြဲးန့ဢ္ဟံးန့ဿ္အီၯလဿတံထူ၀့ဿ္

အတဿ္ကြဲးလဿကညီဟံဢ္ဖိဃီိဖိပွာ္ယဲၯသန့အပူၯလီၯ. အိဢ္ခိးကြဿ္ဘဢ္ဆူညါတက့ဿ္.