"---ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းရဲ႕ ဒီအေမြကို သူ႔ရဲ႕လက္ရင္း တပည့္လို႔ ေျပာဆိုေလ့ရွိၾကတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔က ႏိုင္ငံေရး ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးအားလံုး အပါအဝင္ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံကို ျမန္မာလို႔ သံုးရမယ္၊ ျပည္မက လူမ်ဳိးကို ဗမာလို႔ သံုးရမယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ အဓိပၸာယ္ေျပာင္းျပန္ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ သံုးစြဲဖို႔ အမိန္႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာ---"
ေန႔စဥ္ေျပာဆို သံုးႏႈန္းေနတဲ့ စကားလံုးေတြထဲမွာ အနက္အဓိပၸာယ္ မထင္ရွားတာ၊ အသိရခက္ခဲ နက္နဲတာေတြ၊ ဝိဝါဒ ကြဲျပား အျငင္းပြားစရာေတြ အမ်ားအျပားရွိၾကတဲ့အနက္ အလြန္အေရးႀကီးတဲ့ အျငင္းပြားစရာ စကားလံုးတလံုး အေၾကာင္းကို ဒီကေန႔ ေျပာၾကရေအာင္ပါ။
ကဲ … ပထမဆံုးေတာ့ သမိုင္းဝင္ ေတးသီခ်င္းတပုဒ္ကို နားဆင္ၾကည့္ၾကပါစို႔။
ေနာင္ဥဒါန္း ××× ဘယ္မေျပစရာ ××× ရာဇဝင္တင္ထား ××× မ်ဳိး႐ိုးႏြယ္သာ ××× ကမၻာတခြင္မွာျဖင့္ ××× ဗမာထင္ရွား ××× ဒို႔ေခတ္တြင္မွ ××× ည့ံၾကေတာ့မွာလား ဒို႔ဗဗာ - ဒို႔ဗမာ ××× မဟုတ္ေလသလား ××× (ဒို႔ဗမာ - ငါတို႔ ဗမာ)၂ ×× (ဒါ - ငါတို႔ဗမာ) ၂
နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရးကို ေရွ႕တန္းက ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးရဲ႕ သမိုင္းဝင္ အမ်ဳိးသားေရး လႈံ႔ေဆာ္ ေတးသီခ်င္းႀကီးပါ။ ဒီသီခ်င္းမွာ ဆိုသြားတဲ့ ဒို႔ဗမာ ဆိုတာဟာ ျပည္မ ေျမျပန္႔ေဒသမွာ ေနထိုင္တဲ့ အမ်ားစု လူမ်ဳိးတမ်ဳိးတည္းကို ေျပာတာလား။ ဒါမွမဟုတ္ ရွမ္း၊ ကခ်င္၊ ကရင္၊ ကယား၊ မြန္၊ ရခိုင္၊ ခ်င္း အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတခုလံုး အတြင္းမွာ မွီတင္းေနထိုင္ၾကတ့ဲ လူမ်ဳိးအားလံုးကို ဆိုလိုတာပါလား။ ေသာတရွင္တို႔ ဘယ္လိုထင္ပါသလဲ။
ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးသမိုင္း စာမ်က္ႏွာ ၂၁၅ မွာ ဒို႔ျမန္မာ အစည္းအ႐ံုး လို႔ မေခၚဘဲ ဘာေၾကာင့္ ဒို႔ဗမာ အစည္းအ႐ံုးလို႔ ေခၚသလဲ ဆုိတာကို ရွင္းလင္း ဖြင့္ဆိုထားပါတယ္။ ျမန္မာ ဆိုတာဟာ ျပည္မ ေျမျပန္႔ေဒသမွာ ေနထိုင္တဲ့လူမ်ဳိးကိုသာ ေခၚတာ ျဖစ္တယ္၊ ျမန္မာပေဒသရာဇ္ေတြ ေပးထားတဲ့နာမည္ ျဖစ္တယ္၊ လူမ်ဳိးႀကီးဝါဒသေဘာ ပါဝင္တယ္၊ ဒါ့ေၾကာင့္ လူမ်ဳိးအားလံုး၊ တိုင္းရင္းသားအားလံုး ပါဝင္တဲ့ ႏိုင္ငံကို ျမန္မာတမ်ဳိးတည္းအပိုင္အျဖစ္ သံုးႏႈန္းတာဟာ မမွန္ကန္ဘူး၊ လူမ်ဳိးအားလံုး အက်ဳံးဝင္တဲ့ႏိုင္ငံကို ဗမာႏိုင္ငံ လို႔ ေခၚမွသာ ညီညြတ္မွန္ကန္မယ္ လို႔ အတိအလင္း ဖြင့္ဆိုထားခဲ့ပါတယ္။
ကဲ … ဒီေတာ့ … ပညာရွင္ေတြကေရာ ဘယ္လိုျမင္ပါသလဲ။ ဘာသာေဗဒပညာရွင္ ဆရာ ေမာင္သာႏိုးရဲ႕ အျမင္ကေတာ့ …
“ဗမာက မူလဗ်၊ ျဗဟၼာ က လာတာကိုး။ ဗထက္ခ်ဳိက္ ဟရစ္ ဟ မ ဆင့္၊ ျဗဟၼာ က လာတာကိုး။ ျဗဟၼာ ကေနၿပီးေတာ့ ဗမာ ျဖစ္သြားတာ။ အဲဒါကိုမွထပ္ၿပီးေတာ့ ဗမာ ကို ဗထက္ခ်ဳိက္နဲ႔ မ နဲ႔ ေျပာင္းၿပီးေတာ့ ျမန္မာ ျဖစ္သြားတာ။ အဲေတာ့ ျမန္မာက ဒုတိယ၊ ျဗဟၼာ ဆိုတဲ့ ဗမာက အဓိက ပင္မ ျဖစ္တယ္။ အဲလိုယူဆပါတယ္၊ ပညာရွိေတြ ယူဆၾကတယ္။ အဲဒီ ဗမာနဲ႔ ျမန္မာ မွာက အဂၤလိပ္ေခတ္က ဝံသာႏုေခတ္က ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးေခတ္က သူတို႔က ဗထက္ခ်ဳိက္ မ ေရးခ် မာကို ခ်င္းေကာ၊ ကခ်င္ေကာ၊ ကရင္ေကာ၊ ျမန္မာေကာ အားလံုးအတြက္ သတ္မွတ္တယ္။ ျမန္မာကိုေတာ့ ျမန္မာလူမ်ဳိး (က်ေနာ္တို႔၊ ခင္ဗ်ားတို႔ေပါ့ေလ) အတြက္ပဲ သတ္မွတ္တယ္။ အဲဒီလို အယူအဆရွိတယ္လို႔ က်ေနာ့္ကို တေလာဆီက ေသဆံုးသြားတဲ့ ေရနံေခ်ာင္း သခင္ ခင္ညြန္႔က ေျပာဖူးတယ္ဗ်။ အခု ေျပာင္းျပန္ျဖစ္ေနၿပီ တဲ့ ျမန္မာက ကခ်င္ေရာ၊ ကရင္ေရာ၊ ရွမ္းေကာကို ေခၚတာ။ ဗမာကမွ ဒီလူမ်ဳိးေလးကို ေခၚတာလို႔ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါဟာ ငါတုိ႔ ဝံသာႏုေခတ္ကဟာနဲ႔ ေျပာင္းျပန္လို႔ သခင္ ခင္ညြန္႔က ေျပာတယ္ဗ်။ ဒီေခတ္က်မွ ဘယ္လိုလုပ္ၿပီးေတာ့ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္သြားသလဲ မသိဘူး”
ဒါေတြကို ေျပာင္းျပန္ လွန္ပစ္သူအျဖစ္ အမ်ား နားလည္ထားၾကတာကေတာ့ သြားေလသူ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းရဲ႕ ဗမာစာ ဗမာစကားမွာ ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္ ပါဝင္မႈေတြအနက္က တခု ျဖစ္ပါတယ္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းရဲ႕ ဒီအေမြကို သူ႔ရဲ႕လက္ရင္း တပည့္လို႔ ေျပာဆိုေလ့ရွိၾကတဲ့ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ခင္ညြန္႔က ႏိုင္ငံေရး ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ အသံုးျပဳခဲ့ပါတယ္။ တိုင္းရင္းသားလူမ်ဳိးအားလံုး အပါအဝင္ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံကို ျမန္မာလို႔ သံုးရမယ္၊ ျပည္မက လူမ်ဳိးကို ဗမာလို႔ သံုးရမယ္ ဆိုၿပီးေတာ့ အဓိပၸာယ္ေျပာင္းျပန္ သတ္မွတ္ၿပီးေတာ့ သံုးစြဲဖို႔ အမိန္႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဗမာႏိုင္ငံလံုးဆိုင္ရာ ေက်ာင္သားသမဂၢမ်ားအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို လူမ်ဳိးစု တစုတည္းရဲ႕အဖြဲ႔ အျဖစ္ ေသးသိမ္ေအာင္ လုပ္ၿပီး ေက်ာင္းသားေတြကိုလည္း သေဘာထား ကြဲလြဲမႈျဖစ္ေအာင္ ေသြးခြဲခဲ့တဲ့ လုပ္ရပ္အျဖစ္ အဲဒီအခ်ိန္က လူသိမ်ားခဲ့ပါတယ္။
(ဦးသာႏုိး အသံ) “က်ေနာ္ကေတာ့ ဒို႔ဗမာအစည္းအ႐ံုးကို ေထာက္ခံတယ္၊ စာေပေရးအရေတာ့ ေထာက္ခံတယ္ဗ်ာ၊ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ခုနေျပာသလိုပဲ ဗမာဆိုတဲ့ ဗထက္ခ်ဳိက္ မာ က ျဗဟၼာ က လာတာ။ ျဗဟၼာ ဆိုတာက ပါဠိေပါ့ဗ်ာ။ အိႏၵိယမွာလည္း ခုထက္ထိပဲ ျမန္မာကို ျဗမၼာ ေခၚၾကတာပဲ။ ဗမာစာကို ဘာရမီ လို႔ေခၚတယ္။ ျမန္မာစကားဆိုရင္ ဘာရမီဘာသာ လို႔ ေခၚတယ္ဗ်။ ဗမာက သာလွ်င္ တျပည္လံုးကို ျခံဳတဲ့အျမင္ ျဖစ္တယ္။ ျမန္မာက ခင္ဗ်ားတို႔၊ က်ေနာ္တို႔ အပါအဝင္ ရန္ကုန္၊ မႏၱေလးက လူတစုကို ေခၚတာ။ ရွမ္း၊ ကခ်င္ မပါဘူး”
အီလြီႏြိဳက္ တကၠသိုလ္က အၿငိမ္းစား ျမန္မာစာ ပါေမာကၡ ဆရာ ဦးေစာထြန္းကေတာ့ ထိုင္းႏုိင္ငံ မွာလည္း ဗမာလူမ်ဳိးကို ဖမာ လို႔ ေခၚတာကိုလည္း စဥ္းစားစရာအျဖစ္ ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒါ့အျပင္…
(ဦးေစာထြန္း အသံ)“ပါဠိအဘိဓာန္ထဲမွာဆိုရင္ ျမန္မာျပည္ ဆိုတာကို ျဗဟၼာ ေဒသ ဆိုၿပီးေတာ့ ျဗဟၼာ ဆိုၿပီးေတာ့ ျပတာရွိတယ္။ ေနာက္ ဆရာေတာ္ႀကီးေတြက ျဗဟၼာလို႔ ေရးၾကတာေတြ ရွိတယ္။ အဲဒီကေနၿပီးေတာ့ အသံေျပာင္းၿပီးေတာ့ ဗမာ လို႔ ျဖစ္မယ္ဆိုလည္းပဲ ျဖစ္ခြင့္ေတာ့ ရွိတာပဲ”
ပုဂံေခတ္မွာေတာ့ ေျမျပန္႔ေနလူမ်ဳိးကို ျမန္မာ အျဖစ္ ေက်ာက္စာ ေရးထြင္းခဲ့တဲ့ အေထာက္အထား ေတြခဲ့ရတာကိုလည္း ဆရာ ဦးေစာထြန္းက အခုလို ေျပာျပပါတယ္။
“မြန္ေတြက သူတို႔ ေက်ာက္စာေတြ ထိုးတာ ရွိတယ္။ မြန္ေက်ာက္စာထဲမွာ က်န္စစ္သားလက္ထက္က လူေတြအေၾကာင္း ေျပာေတာ့ ဗမာေတြကို သူတို႔က မရမာ လို႔ ပဲ သူတို႔ ေျပာတာပါပဲ”
ဟုတ္ကဲ့ဆရာ၊ တိုင္းရင္းသား လူမ်ဳိးအားလံုးကို ျမန္မာလို႔ သံုးခဲ့တာမ်ဳိးေရာ အေထာက္အထား ေတြ႔မိခဲ့သလားဆရာ။
“သမိုင္းေၾကာင္းအရကေတာ့ ျမန္မာဆိုတာလည္း ဗမာ၊ ဗမာဆိုတာလည္း ျမန္မာ ျဖစ္ခဲ့ေတာ့ တိုင္းရင္းသား အားလံုးကို ျခံဳၿပီးေတာ့ ျမန္မာလို႔ ေခၚတာမ်ဳိးေတာ့ ရွိတယ္လို႔ မေျပာႏိုင္ဘူးေလ။ ဒါကေတာ့ ေနာက္မွ ႏိုင္ငံေရးအရ သတ္မွတ္ခ်က္ တခုေပါ့ေလ”
ကဲ … ဒီေတာ့ ဗမာ၊ ျမန္မာ ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းဟာ ႏိုင္ငံေရး ပေယာဂေၾကာင့္ ကေျပာင္းကျပန္ ျဖစ္ခဲ့ရတယ္ဆိုတာ ရွင္းလင္းၿပီ ထင္ပါရဲ႕ေနာ္။
ေနာင္တခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရးပေယာဂ ကင္းကင္းနဲ႔ ပညာရွင္ေတြ စုေဝး တိုင္ပင္ၿပီးေတာ့ အမ်ားျပည္သူရဲ႕ သေဘာတူညီခ်က္ပါ ရယူ ဆံုးျဖတ္သင့္တဲ့ ကိစၥမ်ဳိးလို႔ ထင္မိပါတယ္။
မူရင္း - ဘီဘီစီ
ကုိသိန္းျမတ္၊ ဘီဘီစီ 
